KOLESTEROL

Kolesterol yüksekliği tedavisi ile ilgili bu paylaşım önemli bir bilimsel derginin çok yeni bir yazısından faydalanılarak hazırlanmıştır.

Damarlarda daralma süreci, özetle, Lipoprotein kitlelerinin damar içine girip, damar içinde bir reaksiyon oluşturmaları ile başlıyor. Sonuçta ateroskleroz dediğimiz, damar sertliği böyle başlıyor. 

Özellikle LDL yani halk arasında bilindiği şekliyle kötü kolesterol partiküllerinin arttırdığı riski, 30 seneden fazladır biliyoruz. Bu zaman içinde öğrendiğimiz diğer şey, ilaç tedavisi, özellikle statin grubu ilaçlar verilip kanda kolesterol ve LDL kolesterol seviyeleri düşürüldüğünde, bunlara bağlı gelişen damar sertliği, damarlarda daralma ile alakalı kalp ve damar sorunları azalmaktadır. Kalp krizi riski düşmektedir. Bu fayda tek başına kanda LDL kolesterol oranını düşürmekle orantılı değildir. Aynı zamanda tedavinin süresi uzadıkça da bu fayda artmaktadır.  

Yeni ilaçlarla yapılan araştırmalarda da, ilaveten,  kolesterol düşürmekle faydanın artmasının yanında, çok düşürmek ile bir zarar görülmemiştir. Altına düşünce sorun olacak bir düşük değer görülmemiştir.

En çok bilinen kolesterol düşürücü ilaçlar olan statinler, hakkında 1990’lardan beri araştırmalar sürekli iyi sonuçlar veriyor. İlk önce daha önceden kalp damar hastalığı olan insanlarda kalp hastalığının ileri gelişimini kalp hastalığına bağlı problemleri ve ölüm riskini azalttığını gösteren çalışmalar gitgide sorunu olmayan hastalara doğru genişletildiğinde de hep fayda görülmüştür. Hiçbir sorunu olmayan kolesterol miktarı düşük olan kişilerde bile bu ilaçlar kalp riskini azaltmaktadır.

Yan etkileri, faydalarına kıyasla çok, düşüktür. En sık görülen kas ağrısı civarında görülmektedir. Daha ciddi kas hasarı,  karaciğer hasarı çok nadir oluyor. Yaklaşık 1/1000-10000 civarında görülüyor.

Araştırmalarda yan etkiye bağlı ilaç kesme oranları ise toplamda  %8,  ve plasebo kullananlarda da  kesme oranı ile  üç aşağı beş yukarı aynı görülmektedir.

PCSK9 inhibitörleri,  denen kolesterol aşısı diye de bilinen çok yeni bir ilaç grubu artık kullanıma girmiştir..

Ayda bir ya da iki kere enjeksiyon olarak kullanılıyorlar. Faydaları yine çok yüksek ve yan etkileri de yine düşük. Ancak fiyatları bir hayli yüksek.

Özetle kolesterol yüksekliği kalp krizi için ciddi bir risk faktörü ve sık kullanılan kolesterol düşürücü iki önemli ilaç grubu da,  kalp krizi riskini belirgin azaltırken fazla sorun yaratmıyorlar. Kullanımları ile kalp krizi ve ölüm riski belirgin azalıyor.