Kontrastlı, yani ilaçlı, tomografi çekilmeden açlık tetkikte problem yaşanmaması açısından gerekli değildir. Yeni bir araştırma bunun faydadan çok zarar getirebileceğini göstermiş.
Senelerdir geleneksel olarak hastalardan ilaçlı tomografi çektirmeden önce yemek yememeleri istenir. Tahminen sebebi eskiden kullanılan kontrast boya maddelerinin bulantı, kusma gibi sık görülen yan etkileri önlemektir. Kusma aspirasyon denilen mide içeriğinin akciğere kaçmasına sebep olabilir. Tomografi çekilen hastaların çoğunluğunun yaşlı ve hasta olduğu düşünülürse bu kişilerde aspirasyonun zatürre gibi çok tehlikeli sonuçları olabilir. Ayrıca eski boya maddeleri yerine günümüzde daha az rahatsız eden maddeler kullanılmaktadır.
Mart 2019’dan itibaren tomografi öncesi açlık zorunlu kılınmayan Japonya Gunma Üniversitesi Radyoloji Departmanı’nda yapılan bu araştırmada, 2015-2018 ile 2019-2020 arası hastalarda problem oranları kıyaslanmış. İşlemde toplam sorun yaşanma oranı iki dönem arasında farklılık göstermemiş. Ancak bulantı açlık gerekliliği ortadan kalktıktan sonra belirgin azalmış. Kusma oranı aynı alırken, aspirasyon görülmemiş.
Dr. Genco Yücel ne diyor?
İlaçlı tomografi kalp anjiografisinde kullanılan boya maddesinin kullanıldığı bir tetkiktir. Kalp anjiosu yapılırken, uzun süre aç ve susuz kalan yaşlı hastalarda bazı sorunlar yaşanabildiğini görüyorum. Bunun ana sebebi de midenin boş olmasının yanında, vücudun susuz, besinsiz kalmasıdır. İlaçlı tomografide amaç midenin dolu olmamasıyken, saatlerce aç ya da susuz kalmak vücudu kötü duruma düşürebiliyor. Belki kusma ve olası zatürrenin önüne geçiliyor ama başka sorunlar yaşanabiliyor.
Bu ilaçlı testlerin büyük çoğunluğunda birkaç saatlik açlık yeterlidir. Test öncesi örneğin bütün gece, veya günün büyük kısmı aç kalmak zararlı olabilir. Bu çalışma da bunu net bir şekilde göstermiştir.