ŞEKER çok tatlı ama ZARARLI bir şeydir.

Diyette yüksek oranda şeker kullanımı, özellikle kardiyometabolik hastalıklarda faydadan çok zararlıdır. Yeni bir yayına göre serbest şeker günlük kullanımın günde 25gram (yaklaşık 6 çay kaşığı) altına indirmek ve haftalık şekerli içecek tüketimini de 1 tanenin (200-355ml/hafta) üzerine çıkarmamak tavsiye edilmektedir.

8600 kadar yayının incelendiği Çin’li araştırmacıların yazdığı bu yazıda onlarca farklı parametre değerlendirilmiş. Değerlendirilen parametreler arasında metabolik problemler (şeker hastalığı, obezite, hipertansiyon, kolesterol yüksekliği) kadar, kalp damar sorunları (kalp krizi,vs..), kanser hastalıkları, psikiyatrik, dental, karaciğer, kemik ve alerjik sorunlar da varmış. Araştırmacılar serbest şeker kullanımını test ederken, toz veya kesme şeker, bal, vs gibi işlenmiş veya doğal şeker içeren besinleri incelemişler. Meyveler, sebzeler ve sütte bulunan şeker serbest şeker olmadığı için onlar değerlendirilmemiş.

İlk bahsedilecek sonuç, bugüne kadar bu konuda yapılan yayınların hiçbirisinde, diyette alınan şeker ile sağlıklı pozitif bir sonuç görülmemiştir.

Çok yüksek ve düşük şeker kullananlarda özellikle fazla kilo, vücutta yağ birikimi sıklıkla görülmüş. Kanıt düzeyi düşük olmakla beraber yüksek şeker tüketimi ile gut riskinin arttığı görülmüş. Günde her bir adet (250ml ) şekerli içecek alınması ile kalp damar hastalık riskinin %17, ölüm riskinin %4 arttığı gözlemlenmiş. Fruktoz tüketimi artışı ile de pankreas kanser riskinin de arttığı bildirilmiş.

Şeker alımının depresyon, hiperaktivite problemi gibi hastalıkları arttırabildiği görülmüş.

Kemik yoğunluğunun özellikle kadınlarda da azalabildiği bulunmuş

Belki en önemlisi bu yayınların en büyüklerinden birinde yaklaşık 120000 Amerikalıyı 34 sene izleyen bir araştırmada erken ölüm riskinin %21, kalp damar hastalığına dair ciddi sorun yaşama oranının %31 ve ciddi kanser riskinin %16 arttığı görülmüş. Aynı miktar İngiliz insan içeren bir çalışma da daha fazla şeker kullananlarda Diabet/Şeker hastalığı riskinin arttığını göstermiş.

Bu araştırmanın söylediği bir başka bulgu ise, fazla şeker alanların hayat tarzlarında da daha sağlıksız olduklarıdır. Şekerli içecek kullananların daha çok total doymuş yağ, karbonhidrat, tuz ve daha az meyve, lif, sütlü ürün içerikli diyet izledikleridir. Bu tip diyetlerin daha çok sigara, alkol kullanımı ve düşük fizik aktivite ve fazla televizyon seyretme ile paralel gittiklerini de ilave etmeliyiz.

Amerikan sağlık kurumlarının önerilerine göre ilave şeker günlük kalori alımının %10unu geçmemeli. Yaklaşık günlük 2000 kalori üzerinden hesaplama ile bu 200 kaloriye yani yaklaşık 12 çay kaşığı şekere tekabül etmektedir. Yine bu kurumlardan CDC’e göre ortalama bir kişinin diyetinde çoğunluğu gazoz kola gibi içeceklerden olmak üzere 17 çay kaşığı şeker bulunmaktadır. Örneğin bir şişe koka kolada 9 çay kaşığı eş değeri şeker bulunmaktadır.  

DR. Genco Yücel Ne diyor?

Bu ‘’şemsiye’’ yayının bugüne kadar yapılan yemeklerde şeker kullanımını inceleyen binlerce çalışmayı incelediğinde söylediği en önemli bulgu; şeker kullanımının hiçbir sağlık faydasının olmadığı, çoğu zaman da zararı olduğudur. Kilo alımından, Şeker hastalığına, kalp damar hastalığından kanserlere ve hatta erken ölüme kadar bir çok açıdan bizlere zarar verebildiğidir.

Şeker tatlıdır, yemesi güzeldir, keyif verir. Ama sağlıklı bir yaşam sürmek istiyorsak, bu zevki keyfi limitlemeyi bilmek zorundayız. Çocuklara gençlere de bunu öğretmek zorundayız.

Serbest şeker kullanımı günde 25 gram ( 6 çay kaşığı) ve şekerli içecek kullanımını da haftada 1 taneyle sınırlamamızda fayda var.