Atlantic dergisindeki yazısına ‘’ Şimdi maskelerin gerçekten etkili olduğuna dair kesin kanıtımız var.’’ diye başlıyor Derek Thompson Kendisi derginin ekonomi, teknoloji ve medya yazarı.
ABD önemli bilimsel kurumları Yale, Harvard ve UC Berkeley üniversitelerinden bir grup bilim adamının Bangladeş’te yaptığı araştırmaya göre maskeler, ama özellikle, cerrahi maskeler COVİD yayılımını önlemede etkililer.
600 köyde yaklaşık 350.000 kişiyi içeren çalışmada seçilen köylerde, bedava maske dağıtılmış, köylülere, kişilere maske takmayı hatırlatmak, takmayanları uyarmak için ödeme yapılmış. İmam veya cemiyette etkili kişilerden de maskenin önemini vurgulayan mesajlar vermeleri istenmiş. Araştırmacılar ayrıca, köylerde maske takan sayısı, hastalanan veya hastalık belirtileri gösterenlerin de kaydedilmesi için belirli kişilere ödeme yapmışlar. Sonuç maske takılması hastalığın yayılmasını önlemek için bir hayli etkili. Çalışmada kesin COVİD ‘e yakalananlar, yaşlılarda %34, toplamda ise %10 azalmış. Bu başarı maske takmanın %14’ten sadece %43’e çıktığı ortamda elde edilmiş. Araştırmacılara göre %100’e çıkılsaydı etki daha da büyük olabilirdi. Çalışmanın bir başka gözlemi ise, cerrahi maskeler 10 kere sabunla suyla yıkansalar bile kumaş maskelere göre daha etkili olmuşlar. Hatta kumaş maskenin etkisinin zannedildiği kadar olmadığı görülmüş.
Yazıya göre bu araştırma bazılarına göre bilinenin ilanı, kimilerine göre ise, başka maske takılması için yeni bir komplo. Yazara göre bu COVİD zamanı maskenin etkisini gösteren ilk gerçek randomize çalışmadır.
Dr. Genco Yücel Ne Diyor?
Bu çalışmaya göre maskeler faydalı. Toplumlarda özellikle cerrahi maske takılması politikasının desteklenmesi başta yaşlılar olmak üzere COVİD’e yakalanmayı ciddi azaltıyor.
Toplumlarda uzun süredir devam eden kısıtlamalar, ekonomik sorunların körüklediği sıkıntılara ilaveten sosyal medya ile bazen meslektaşlarımın da tetiklediği ‘’maskeler gereksiz’’ söylemine karşı çok önemli bir değerlendirme bu. Bu yönde inanç kuvvetli, bazı indirek çalışmalar da var , ama bu çalışma eksik olan datayı tamamlıyor. Hatta maske işe yarıyor ama ne kadar yaradığını bilmiyoruzun da cevabını da veriyor.
Yazıda dikkat çeken bir diğer nokta da, maske takılmasını desteklemek için denenen metotlardan maske takılması veya bunun hatırlatılması için para verilmesinin en etkili yöntem olduğudur. Mahalledeki tanıdıkların maske takma uyarıları da çok etkili olmuş. Mesajlar, konuşmalar, fark yaratma söylemlerinin etkisi pek olmamış. Bu yaklaşımın 18 yaş altı çocuklara etkisi de ölçülmediği için okul çağındakilere etkisi değerlendirilmemiş.
Yazıda da belirtildiği gibi pandeminin başında karışık farklı öneriler gelmişti. Otoriteler maskeye karşı mesajlar vermişlerdi. Ama o zaman başka zamandı. Şimdi özellikle iç mekanlarda maske takılması, tercihen cerrahi maske kullanımı çok önemlidir ve mutlaka uygulanmalıdır.
COVİD’den korunmak ve etrafınızı korumak için; Aşınızı olun, Maskenizi takın, iç mekanları sık sık Havalandırın.