COVID-19 teşhisi köpekler tarafından konabilir.

Köpekler COVID-19 geçirenleri koklayarak tanıyabilirler. Nature dergisindeki yeni bir yazıya göre dünyanın farklı yerlerinde bu konuda çalışan köpek eğitmenleri başarılı sonuçlar elde ediyorlar.

Pandeminin ilk günlerinden itibaren, köpeklerle bu konuda çalışan bilim adamları çalışıyor. Beyrut Saint Joseph Üniversitesi’nden Riad Sarkis, eğittiği 18 köpekten en iyi eğitimli 2 tanesiyle, Beyrut havaalanında 1680 yolcuda 158 tane kanıtlanmış COVID-19 teşhisi koymuş. Henüz yayınlanmamış sonuçlara göre köpekler hasta olmayanları %100 tanırken, hasta olanları %92 kesinlikle tanımış. Köpeklerle alışveriş merkezinde çalışma projesi geliştiriyor.

Köpeklerle çalışan Pennsylvania Üniversitesi’nden Cynthia Otto’ya göre köpekler hasta olan ve olmayanların idrar ve terlerini ayırt edebiliyorlar. Ekibi 1000 hasta ve sağlıklı kişinin gece giydiği tişörtlerden ter örnekleri alıp çalışma yapıyor.

Fransa’dan veteriner bilim adamı Dominique Grandjean çalışmasını yayınlanmak üzere dergilere göndermiş. Lübnan’lı Riad Sarkis’i de içeren araştırmacılar 8 köpeği eğitmişler. 198 ter numunesinde köpekler pozitif hastaları %83-100 tanımışlar. Hasta olmayanları tanıyıp tanımadıkları belirtilmemiş.Çalışmada köpeklerin başarısının köpekten köpeğe fark edebildiği görülmüş. Örneğin bir köpek %100 tanırken, bir diğeri %10 hastayı kaçırmış.

Köpek burnu 300 milyon koku reseptörüne sahiptir. İnsan burnunda bu rakam 5-6 milyon arasındadır. Bu yüzden insanlar köpeklerin son derece kuvvetli koku yeteneğini kullanıyorlar. Örneğin havaalanlarında patlayıcı, illegal ilaç koklayan köpekler çalıştırılıyor. Bazı bilim adamları kanser, sıtma gibi hastalıkları koklayan köpekler yetiştirmeye çalışıyor. Farklı hastalıklar vücudun sadece köpeklerin duyabileceği değişik kokular çıkartabilirler. Önceleri farklı viral enfeksiyonlarda vücudun farklı kokular çıkardığı gösterilmiş.

Dr. Genco Yücel ne diyor?

Elbette, ciddi bir yayın veya binlerce insan üzerinde yapılan bir araştırma henüz yok. Ancak yaygın test yapılması önemli derken, test yerine köpek koklama kabiliyetini kullanmak bu soruna çok enteresan bir çözüm olabilir. Köpeklerle çalışanlar, piyasadaki testlerin güvenilirliğine yakın sonuç elde edebildiklerini söylüyorlar. Yoğun insan giriş çıkışı olan ve süratli test yapılması gereken yerlerde köpeklerden yardım almak kullanışlı olabilir. Madem havaalanlarında, stadyumlarda bomba aramada, kaçakçıları enselemekte köpekler kullanılıyor.

Neden COVID-19 vakalarını yakalamada da kullanılmasınlar?