Nature dergisinde yayınlanan, dünyada aşıların hangi ülkeler tarafından alındığı ile ilgili makaleye göre, Corona aşıları piyasaya çıkmadan kapışıldılar.
Dünyanın en zengin ülkeleri piyasaya çıkmaya hazırlanan aşıların üretilecek dozlarını şimdiden satın almış durumdalar. ABD’de bulunan Duke Üniversitesi Duke Global Sağlık Innovasyon Merkezine göre düşük gelirli ülkeler bu durumda aşıya birkaç sene sonra ulaşabilecektir.
Yakın zamanda başarılı sonuçlar raporlayan üç büyük firma AstraZeneca, Pfizer ve Moderna 2021’de yaklaşık 5.3 milyar doz üretmeyi planlıyor. Bu miktar 2.5-3.0 milyar arası insana yetecek doz demektir. Moskova’daki Rus Gamaleya National Center of Epidemiology and Microbiology Rusya dışı için yaklaşık 500 milyon kişiye yetecek aşı üreteceğini bildiriyor.
Avrupa Birliği ve dünyanın diğer zengin 5 ülkesi bu miktarların yaklaşık yarısını önden sipariş vermiş durumdadır. Hatta daha fazla alma opsiyonlarını da anlaşmalarına eklemişler. Bu ülkeler dünya nüfusunun sadece %13’ünü temsil ediyorlar. Diğer sonuçları bildirilmeyen öncü altı aşı adayı da katıldığında anlaşmalar yaklaşık 7.4 milyar doza çıkıyor. Anlaşmalarla bu ülkeler bu olası aşı üretiminin yarısını satın almış görünüyorlar. Kanada vatandaşı başına yaklaşık 9 doz aşı siparişi vermiş durumda. Hindistan ise dünyada en yüksek üretim kapasitesine sahip olması sebebiyle 2 milyar dozu almış durumdadır.
Geri kalan ülkelere kalan düşük miktar aşı da, COVAX gibi dünyaya aşıyı eşit dağıtmak için oluşturulan fonlar aracılığı ile ulaştırılıyor. COVAX henüz 700 milyon aşı dozu sağlamış durumda ve 2021 sonuna kadar bunu 2 milyara çıkarmayı hedefliyor.
Dr. Genco Yücel ne diyor?
COVID pandemisini kontrol edebilmek için başarılı aşı ve bunların başarılı dağıtımı çok önemli. Art arda gelen iyi haberler bu yöndeki ümidimizi arttırırken, zengin ülkelerin piyasaya çıkacak aşılara erken ulaşımı diğer daha fakir ülkelerin geriden gelmesine sebep olacaktır. Dünyanın eski haline dönebilmesi için bütün dünya ülkelerinin aşılanmayı başarması gerekecektir. Bu da, her ülke aşılamayı başaramazsa, pandeminin devam edebileceğini düşündürüyor.
Ülkemizde de karar vericilerin henüz hakkındaki verileri pek bilmediğimiz Çin menşeili aşıyı satın aldıklarını anlıyoruz. Yine aşılanmanın bu ay başlayacağı bildiriliyor. Aşının hakkındaki veriler elimize geçmeden toplumu aşılanmaya ikna etmek, veya uzmanların pozitif görüşlerini almak kolay olmayabilir. Umarım ülkemize getirilen aşının hakkındaki veriler de en kısa sürede ortaya çıkacaktır.