Corona Aşısı hakkında bir iyi haber daha.

Corona aşısı ile ilgili yeni iyi bir haber daha aldık. Almanya, Rusya, ABD’de  üretilen ve iyi sonuçları basın yoluyla bildirilen üç aşının ardından, bu sefer İngiltere’den Oxford Üniversitesi ile beraber aşı üreten İsviçre bazlı AstraZeneca şirketinden gelen basın bildirisi de iyi sonuçlar bildiriyor.

Birleşik Krallık, ile Brezilya’da yapılan araştırmada aşının %70.4 etkin olduğu anlaşılıyor. Diğer corona aşısı bildirilerinin başarısı %90’ların üzerindeyken, bu rakam düşük görünse de, günümüzde kabul edilebilir başarılı aşı rakamı, örneğin grip aşısında sadece %50’nin üstüdür.

Firmanın bildirdiğine göre iki farklı aşı dozu denenmiş. Birisi %90 etkin iken diğerinin etkisi %62 imiş. İki dozda tamamlanan bu aşıda, daha başarılı olan, önden yarı doz daha sonra tam doz yapılanı imiş. Bu beklenmeyen farkı firma uzmanları açıklamakta zorlanıyorlar. Tahminen önden yapılan düşük dozun bir gerçek enfeksiyonu taklit ederek vücudu hazırlaması olduğunu düşünüyorlar.

Astra Zeneca Oxford aşısı, öncekilerden farklı olarak adenovirüs denilen daha selim bir virüs üzerinden yapılıyor. Maymunlarda bulunan bu virüs coronavirüse benzer yapısıyla, vücutta bağışıklık oluşturuyor. Bu yeni yaklaşım MERS (Middle East respiratory syndrome) denilen başka yine yeni bir virüse karşı 2018’de denenmiş. SARS CoV-2 ye benzeyen MERS’te denenen bu aşıyı bilim adamları pandemide denemeye karar vermişler. Oxford Üniversitesi Jenner Enstitüsü SARS-CoV-2 genetik kodu çıkarıldığında MERS için oluşturdukları platformu burada uygulamışlar. İlk başarılı bulgulardan sonra Nisan ayında büyük ilaç firması AstraZeneca ile ortaklığa girmişler. Bildirdikleri sonuçlar yaklaşık 14.000 gönüllü üzerindeki ilk bulgular, ve yaklaşık 130 pozitif hasta üzerinden bildiriliyor. ABD’de devam eden diğer bir araştırma sonuçlarını Aralık ayında almayı hedefliyorlar.

Bu aşının iyi sonuçlar yanında diğerlerine göre önemli üç artısı mevcut. Bunlar evde buzdolabında 6 aya kadar saklanabilmesi, fiyatının uygun olması, (bir aşı yaklaşık 3-4 Amerikan Doları ve AstraZeneca pandemi bitene Temmuz 2021’e kadar  fiyatı düşük tutma sözü vermiş) olması ve yüksek miktarlarda kolayca üretilebilmesidir. AstraZeneca ilk doz aşıları yıl sonundan evvel üretmeyi hedefliyor. Seneye 3 milyar dozu piyasaya çıkarmayı planlıyor.

Dr. Genco Yücel ne diyor?

Corona aşısı konusunda artarda gelen güzel bilgiler önümüzdeki sene önemli kazanımlarımız olabileceği sinyali veriyor. Yine de, bilgilerin net açıklanmadığı ve henüz bilimsel bir dergide yayınlanmadığını vurgulamalıyım. Bu aşının diğerlerinden bir farkı bulguların sadece firma değil, Oxford Üniversitesi gibi prestijli bir kurumun araştırmacıları tarafından da topluma duyuruluyor oluşudur.

Bu araştırmanın belirttiği diğer nokta, her gönüllünün sürekli test edilerek. Hastalık yayma kapasitesi en yüksek olanlarda %60 üzeri başarı çok önemlidir..

Başarı rakamı diğer yeni bildirilen aşılara göre düşük görünse de, bu araştırma diğerlerine göre farklı kurgulanmış. Araştırmada bütün gönüllüler, şikayeti olsun olmasın test edilerek şikayetsiz hastalar da araştırılmışlar. Pozitif bulgular enfeksiyon sayılmış. Diğer araştırmalarda, sadece şikayeti olanlar test edilmişlerdi. Bu yüzden başarı rakamı diğerlerine göre düşük görünse de, diğer aşıların sadece şikayet belirtenleri test ediyor oluşu bu rakamın daha yüksek olurken yanıltıcı olabileceğinin bir sinyalidir. Sonuçta bu araştırma şikayeti olmayan bulaştırıcılığı olanları da değerlendirmeye almış olmuş. Hiç şikayeti olmayan hasta sayısında azalma görüldüğü için, hastalığın yayılmasının da bu aşıyla azaltıldığı yorumunu yaptırmış.

İki farklı doz arası fark, zamanla anlaşılacaktır. Ancak düşük önden verilen dozun henüz çok küçük bir grupta denendiği anlaşılıyor. Bu gözlem zamanla değişebilecektir. Yine de, aşının 10lu şırıngalar halinde dağıtılacak olması dolayısıyla, doz azaltılması, daha fazla insanın aşılanmasına imkan sağlayacağı için büyük bir avantaj gibi duruyor.

Son olarak bu aşıyla ilgili Eylül ayında medyaya yansıyan  , bir gönüllüdeki ciddi yan etki dolayısıyla araştırmanın durdurulmuş olmasının da, gerçeği yansıtmadığı tahminen o kişinin plasebo grubunda olduğunu tahmin ediyoruz. Firma ciddi bir yan etki görülmediğini bildiriyor.

Eğrisiyle, doğrusuyla, anlaşılıyor ki; Almanya, ABD, Rusya, Britanya ve sırada ki Çin derken önümüzdeki aylarda corona aşısı yaptırıyor olacağız. Umarım o zamana kadar bütün bu araştırmaların dürüst bilgileri önümüze gelir ve gönül rahatlığı ile aşımızı olur. Pandemi karanlığından aydınlığa çıkarız.