Yeni Corona Virüs Aşıların Başarısını Etkileyecek mi?

COVİD pandemisinin 2021 yılında aşılama seferberliği ile kontrol edilebileceği ümitleri artarken, virüsün de mutasyonlar yoluyla kuvvetlenmesi kaygıları arttırıyor. Özellikle İngiltere’de, mutasyona uğramış yeni virüsün artması ile ülke 3. kere keskin bir karantina altına girdi. Virüsün daha hızlı yayılması endişeleri arttırırken, kullanılan aşıların etkinliğinin etkilenip etkilenmeyeceği veya hastalığı geçirenlerde oluşan doğal bağışıklığın bu yeni virüs tipine karşı da etkili olup olmayacağı bilim adamlarının cevaplamaya çalıştıkları en önemli sorun gibi duruyor. 8 Ocak’ta yayınlanan bir çalışma, Pfizer/ BioNTech aşısının bu yeni virüs varyantlarına karşı da etkili olduğunu ortaya koyuyor. Diğer aşı ve diğer virüs değişimlerine karşı durumun da en kısa sürede ortaya çıkacağı düşünülüyor.

Kasım Aralık aylarında bilim adamları, İngiltere ve Güney Afrika’da aynı zamanda ortaya çıkan, benzer özellikler taşıyan ve daha hızlı yayılan iki virüs varyantını tanımladılar. Virüsteki değişiklik her iki ülkede de virüsün hücrelere girip enfeksiyon yapmasını sağlayan ve aşıların büyük kısmının hedeflediği sivri proteinde meydana geliyor. İngiltere’deki virüs %50 daha kolay bulaşıyor. Değişiklik olan virüsler hücrelere daha sıkı yapışabiliyorlar ve çalışılan hayvanlarda burun ve boğazda daha çok bulunabiliyorlar.  Yeni virüs saptanan hastalarda da, boğaz veya burunda hep daha fazla virüs bulunması, virüsün sıkı yapıştığı düşüncesini destekliyor.

Güney Afrika’da bulunan virüs mutasyonunu aşı olan 20 kişide test eden araştırmacılar, Pfizer aşısının etkisinin değişmediğini bildiriyorlar. Hastalananlarda serumda oluşan antikorların da değişmediğinin görülmesi, bu değişik virüsün aşı etkinliği veya hastalananlarda bağışıklığı değiştirmeyeceğini düşündürüyor.Güney Afrika’da görülen değişik virüsün E484K denilen bir başka türünde ise hastalarda oluşan bağışıklığın etkisiz kalabileceği yönünde bulgular mevcut. İtalya’da bir laboratuarda yapılan değerlendirmede  hastalık geçiren bir insandan alınan antikorların olduğu serumda, E484K değişimi olan virüsün gelişebildiği görülmüş. Bu da, bazı virüs değişimlerinin, bağışıklıktan kaçabileceğini gösteriyor. Başka laboratuarlarda yapılan deneylerde ise virüsün bağışıklıktan kaçtığı doğrulanmamış.

Dr. Genco Yücel ne diyor?

Virüs ile insanların savaşında, insanlar silahlar geliştirirken virüste boş durmuyor. Savunmasını, veya saldırısını değiştirebiliyor. Şimdiye kadar gelişen değişikliğin hastalananların geliştirdiği antikorları aşıp aşamayacağı veya aşının etkinliğini azaltıp azaltamayacağı bilinmiyor. Kaygılar mevcut, henüz kaygılar kanıt seviyesine gelmiş değil. Bence bu bizim aşı olmamız gerektiği gerçeğini değiştirmiyor.

Bence bunun bize gösterdiği en önemli ayrıntı, şimdi olunacak olan aşının etkinliğinin bir zaman sonra azalacağı veya ortadan kalkacağıdır. Şimdi başarılı bir şekilde aşılansak da ileride tekrar aşılanmamız gerekecektir. Bunun zamanını henüz bilmiyoruz. Burada aşının etkinlik süresi kadar, virüsün ne kadar değişip değişemeyeceği de bu sorunun cevabını etkileyecektir.

Aşı önümüze geldiğinde, bize en güncel verilerin sunulmasını takiben, uygun verilerin varlığında hangi ülkeden gelirse gelsin gidip aşımızı olalım.