Yine ‘’Long’’ Uzun-COVİD.

Norveç’te yapılan bir çalışmada COVİD evde geçirenlerde ‘’Long’’ Uzun-COVİD sıklığı ve derecesine bakılmış. Hastalığın ağır geçirilmesinden bağımsız olarak şikayetlerin çoğunlukta 6 aya kadar devam ettiği bulunmuş.

Norveç Bergen şehrinde ilk pandemi dalgasında, Şubat-Nisan 2020 arasında, COVİD geçirenlerin %82’si, 312 hastada inceleme yapılmış. Bunların yaklaşık %80’i hastalığı evde izolasyonla geçirirken, kalanlar hastaneye yatmış. 6 ay sonra 189 (%61) hastada devam eden şikayetler varmış. Şikayetlerin devam edip etmemesi COVİD şiddetinden bağımsız imiş. Evde takip edilen 16-30 yaş arası gençlerin de, %50’sinde, koku veya tat kaybı, yorgunluk, nefes darlığı, konsantrasyon kaybı ve hafıza problemleri görülmüş.

Yazarlar özellikle gençlerde uzun süren nefes darlığı veya beyinle alakalı duran problemler sebebiyle enfeksiyonun aşılama gibi tedbirlerle kontrolünün önemli olduğu sonucuna varmışlar.

Dr. Genco Yücel Ne Diyor?

Biliyorum niye yine ‘’Long’’ COVİD diye soracaksınız. Ne gerek var bu konuyu sürekli gündeme getiriyorsun diye. Bence bu konu çok ama çok önemli. Hastanede yatan, ölüm korkusundan geçen bir insanın daha sonra şikayetleri olması bazı korku kaygı gibi, psikolojik veya nefes darlığı gibi kondisyon düşüklüğü ile de açıklanabilecek şikayetleri olması çok normaldir. Ama hastaneye yatmayan, pandemi ilk gününden beri düşük riskli olarak ele alınan genç insanlarda ise durumu böyle izah etmek çok zordur.

Bildiğimiz gençlerde görülebilen Ebstein Barr denen bir virüs hastalığında da, hastalık çok sonraları yorgunluk şikayetleri devam edebilmektedir. Hatta o hastalığı geçirenlerde lenf kanserleri de, uzun seneler sonra gelişebilmektedir. Ortalama yaşın 46 olduğu Norveçli bu hasta grubunun büyük çoğunluğunun hastalığı evde takip edilecek kadar hafif geçirmesine rağmen şikayetlerinin 6 ayda hala devam etmesi bu açıdan da çok önemlidir. Bugün yazdığım bir başka yazıda da olduğu gibi virüs beyine girip ,  beyni, hastalığın şiddetinden bağımsız olarak, tahrip edebiliyor. Geçmiş yazılardan bildiğimiz gibi pankreası tahrip edebiliyor. Belki de, gençlerin ileri yaşlarda sorun yaşamalarına pencere açıyor.

Bu araştırmanın bir pozitif sonucu 15 yaş altı çocuklarda bu etkinin çok nadir olmasıdır. Ama onlarda da başka sorunlara yol açabildiğini biliyoruz.  Yine de, öğrenme çağında olan çocuk ve gençlerde, beyin entelektüel kapasiteyi etkileyebilecek bu hastalıktan çocuk ve gençlerimizi korumalıyız. Onların doğru düzgün okul eğitimlerini sürdürürken korunabilmeleri için tek çare olan aşılarını en kısa sürede yaptırmalıyız. Onlara yaptıramıyorsak, onlar için biz olmalıyız.