Corona Aşısı olanlar ne hissediyor?

ABD’de Moderna firması tarafından geliştirilen aşı çalışmasına katılıp aşı olan bir gönüllü ciddi bir yan etki yaşamadığını belirtiyor. 

24 yaşındaki Yasir Batalvi, pandemi öncesi herhangi bir araştırmaya gönüllü olmayı hiç düşünmezken, aşı çalışmasına katılırken hiç duraksamadığını söylüyor. Bunu bir kamu hizmeti olarak görüp bu fedakarlığı yapmaktan çekinmediğini söyleyen YB Ekim ayında ilk dozu olduktan sonra enjeksiyon yerinde ağrı hissetmiş. İkinci dozdan sonra ise, düşük ateş, baş ağrısı, titremeleri olmuş. Ertesi gün şikayetleri geçmiş ve şimdi kendini gayet iyi hissediyormuş.

Moderna firmasının yakın zamanda %94.5 etkinlik bildirdiği  araştırmaya 30.000 gönüllü alındı. Yarısına gerçek aşı yapılırken, yarısına plasebo yapıldı. Gönüllüler hangisini aldıklarını bilmiyorlar. Yasir Batalvi yaşadıklarından gerçek aşıyı olduğunu düşünüyor. Yan etkileri firma yetkililerine aktardığında bunun sorun olmadığının söylendiğini de ekliyor.

ABD yetkili kurum direktörü Dr. Antony Fauci, Washington Post gazetesine verdiği röportajda  aşı olduktan sonra ilk 24 saatte kolda ağrı, hafif şişlik, ve 24 saat süren ateş gibi yan etkilerin sürpriz olmayacağını söylüyor. Ona göre üç tip yan etkinin, ilki olan bu hemen ortaya çıkan yan etkilerden başka, birkaç güne ortaya çıkan yan etkiler olabiliyor. Bunların en ciddisi Guillain-Barre hastalığı denen bacaklarda felçle ortaya çıkabilen bir hastalıktır. Yıllar önce grip aşılarıyla görülen bu yan etkiyi uzun bir süredir görmüyoruz. Uzun dönemde ortaya çıkabilecek yan etkiler için ise birkaç yıl ABD yetkili kurumlarının gözlem yapmayı sürdürmesi gerektiğini söylüyor.

Dr. Fauci bir aşıyı piyasaya çıkarırken, güvenlik, ve bilimsel dürüstlükten ödün verilmemesi gerektiğini eklerken, aşıların ilk verilerini ortaya koyanların bağımsız gözlemci bilim adamları olduklarından da bahsediyor. Bu bağımsız, ‘’ Data and Safety Monitoring Board’’ üyelerinin ne firmaya, ne de araştırmanın idarecilerine karşı hiçbir yükümlülüklerinin olmadığını da belirtiyor. Sonuçların iyi olduğu yorumunu bu grupların yaptığını hatırlatıyor.

Yine ona göre aşılardan biri İngiltere’de onaylandıktan sonra  ABD yetkili kurumu FDA’in onayını geciktiren şeyin, en az 2 ay sürmesi gereken aşı yan etkileri değerlendirmesidir. Dr. Fauci başka bir röportajında İngiliz yetkili kurumlarının gerekli hassasiyeti, dikkati göstermedikleri şüphesini de dile getiriyor.

Dr. Genco Yücel ne diyor ?

Corona aşısı deneylerine katılanların hissettikleri, kaygılarını duymak çok enteresan. Hepimizin de yaşayabileceği kaygı , korkuların da sinyalini veriyor. İngiltere’de kullanımı onaylanan Pfizer aşısı araştırmasında yer alan gazete bilim yazarı Amber Dance bu deneyimi ile ilgili makalesinde  yaşadıklarını anlatıyor. O da, gerçek aşı olup olmadığını bilmediğini yazarken, başlangıçta kobay olarak kullanılmayı arkadaşlarına nasıl anlatacağı veya kabulleneceği konusunda tereddüt yaşamış. Bilime, kendi kariyerine, insanlara ve sevdiklerine getireceği katkıyı düşünüp tereddütlerini aşmış.

Dünyada ve ülkemizde aşı karşıtlığının, şüpheciliğinin yüksek olduğunu biliyoruz. Sosyal medyada komplo teorileri her gün farklı insanlar tarafından, hatta bazen meslektaşlarım tarafından da, yazılıp çiziliyor. Ancak, son 1 senedir hayatımızı karartan pandemi sürecini arkamızda bırakmak için aşılamaya inanıp tereddütlerimizi aşmaya çalışmak zorundayız. Elimizde net veriler olmadığı için bunu yapmanın kolay olmadığının farkındayım.

Ülkemizde ve dünyanın geri kalanında yetkili kurumlar en doğru bilgiyi süratle vermeye çalışıyorlar. İnsanların tereddütlerini gidermek en başta biz bilim insanlarının ve beraber çalıştığımız yetkili kurumların görevidir. Bu da, bilgileri en kısa sürede açık ve dürüst bir şekilde paylaşmaya başlamakla olur. Umarım ülkemizde karar vericiler buna riayet ederler.

Aşı ülkemize geldiğinde ben ne yaparım? Bunu yarın sizinle tartışmaya çalışacağım.