Yeni aşılar Covid için başarılı mı ?

Geçtiğimiz hafta COVİD aşı yarışında iki yeni aşı da, merakla beklenen verilerini açıkladılar.

Novavax, rekombinan protein aşısı hakkında, İngiltere ve Güney Afrika’da yaptığı araştırma sonuçlarını bildirirken, Johnson &Johnson’da ( J&J) geliştirdiği adenovirüs vektör aşısı hakkındaki verilerini bildirdi.

Özetle Novavax İngiltere’de 15.000 kişi üzerinde %89 etkinlik bildirirken, burada sık görülen yeni virüs mutantının (B.1.1.7) aşılananların yaklaşık yarısını oluşturduğunu açıkladı. 4000 gönüllü içeren Güney Afrika kısmında ise etkinlik özellikle bu ülkedeki mutant virüs( B.1.351) etkisiyle %50 civarında. Bildirildiği kadarıyla hemen tüm vakalarda bu yeni virüs mevcut.

J&J ise, tek seferde yapılan aşısının farklı dünya bölgelerinde %72 ile %57 arasında etkin olduğunu bildirdi. En düşük rakam yine Güney Afrika’da tahminen yeni virüsün (B.1.351) etkisi ile oluyor. Yan etki veya ters etkinin nadir olduğu ve yaş grupları arasında fark olmadığı bildiriliyor.

Dr. Genco Yücel ne diyor?

Novavax aşısında hem yeni, hem eski (İngiliz) virüsüne karşı etkinlik gayet iyi görünüyor. J&J aşısında ise sonuçlar iyi. Aslında bu sonuçlar önümüze gelen ilk aşının sonuçları olsa idi sevinirdik. O yüzden daha erken açıklanan sonuçlarla kıyas yapıp bu sonuçlara burun bükmemeliyiz.

İki farklı tarz aşının verilerini önceden bildirilen Moderna ve Pfizer/BioNTechverileriyle kıyasladığımızda mRNA aşılarının diğerlerine göre daha iyi olduğu düşüncesini arttırıyor. Yine de bilimsel olarak, direkt kıyaslama olmadan bunu söylemek doğru olmayacaktır. Bu yeni iki aşının çalışmalarında yeni virüs tiplerinin olası negatif etkisini unutmayalım. Güney Afrika’dan çıkan B.1.351 mutasyonlu virüsün üzerinde , Moderna ve Pfizer/BioNTech aşılarının da etkinliğinin %50-60 seviyesine indiği bildiriliyor.

Araştırmaların etkinlik olarak verdiklerinin test anormalliği olduğunu da unutmamalıyız. Önemli olan kişilerin, hastaneden veya morgtan uzak kalmaları olduğunu unutmayalım. J&J yayınlanmamış raporlarına göre hastaneye yatış dahil şiddetli hastalığı %85 önlemektedir. Aşı olanlarda ölen olmadığını da söylüyorlar.

Yeni virüsler ve tüm dünyanın aşılanma zorunluğu nedeniyle tüm bu aşılara ihtiyaç vardır. AZ/Oxford, J&J, and Novavax aşılarının ultra soğuk sistem gerektirmemesi dünyada daha rahat dağıtılabileceklerini söylüyor.

Bir diğer konu da, ortaya çıkan yeni virüslere karşı kendilerini yenileyip yenileyemeyecekleridir. Özellikle Güney Afrika virüsüne karşı bu gerekecek gibi duruyor. Tahminen mRNA ve rekombinan protein aşılarında(Moderna, Pfizer/BioNTech,Novavax ) viral vektör aşılarına (J&J and AZ/Oxford ) ve zayıflatılmış virüs aşılarına (Sinovac) göre bu daha kolay olacaktır. Özellikle Güney Afrika virüsüne karşı bu gerekecek gibi duruyor. Çünkü B.1.351 ilk ortaya çıkan tüm aşıları zorlayacak gibi duruyor. Ve bu iş sadece bu virüsle bitmeyecektir.

Tahminen yıllık influenza grip aşısı süreci gibi bir süreç bizi bekliyor. Her şey yeni baştan değil bazı küçük değişiklikler yapılacaktır. Senede bir ya da iki kere aşılanmamız gerekecektir.